Giống Cây Táo Mèo

Giống Cây Táo Mèo (Sơn Tra Hoặc Táo Rừng)

Giống cây táo mèo (tên khoa học: Docynia indica (Wall.) Decne., thuộc họ Rosaceae – họ Hoa hồng) là loại cây ăn quả đặc trưng của vùng núi Tây Bắc Việt Nam, thường mọc hoang dã nhưng nay được trồng quy mô lớn làm cây kinh tế. Đây là giống cây quý, không chỉ cho quả ngon mà còn là vị thuốc Đông y nổi tiếng với công dụng hỗ trợ tiêu hóa, giảm mỡ máu và an thần. Với đặc tính dễ thích nghi cao nguyên, táo mèo phù hợp cho bà con nông dân vùng núi, mang lại thu nhập ổn định từ quả tươi, rượu ngâm hoặc sản phẩm chế biến. Dưới đây là thông tin chi tiết dựa trên các nguồn uy tín.

Đặc điểm chính

• Nguồn gốc: Phân bố tự nhiên ở các tỉnh miền núi phía Bắc như Yên Bái, Lào Cai, Sơn La, ở độ cao 1.000-3.000m. Ban đầu mọc dại trong rừng, nay được trồng rộng rãi với diện tích hơn 1.200 ha tại Yên Bái, sản lượng khoảng 1.700 tấn/năm.
• Hình dáng cây:
  • Cây gỗ nhỡ, cao 2-6m, thân có gai nhọn, vỏ nâu xám.
  • Lá hình mũi mác, thon dài, nhọn đầu, mọc thành cụm trên cành non.
  • Hoa trắng, mọc thành chùm 3-5 bông, nở mùa xuân (tháng 3-4).
  • Tuổi thọ cao, có thể thu hoạch liên tục 20-30 năm nếu chăm sóc tốt.
• Quả:
  • Hình cầu nhỏ (đường kính 1-2cm), vỏ xanh chuyển vàng khi chín, ruột chua ngọt chát nhẹ, giòn.
  • Trọng lượng quả 5-10g, chứa nhiều vitamin C, axit hữu cơ và flavonoid.
  • Năng suất: 20-50kg/cây (cây trưởng thành 5-7 năm tuổi), ra quả một lần/năm vào mùa thu (tháng 9-10).

Ưu điểm nổi bật

• Giá trị kinh tế cao: Quả dễ chế biến thành rượu táo mèo, mứt, giấm hoặc bán tươi, giá 20.000-50.000 VNĐ/kg, nhu cầu lớn từ du lịch và y tế.
• Công dụng sức khỏe: Hỗ trợ tiêu hóa, giảm cholesterol, an thần, chống oxy hóa; dùng trong Đông y chữa đau dạ dày, mất ngủ, cao huyết áp (nhưng tránh dùng nếu loét dạ dày hoặc bệnh tim).
• Dễ trồng: Chịu hạn, lạnh tốt, ít sâu bệnh, phù hợp đất feralit ẩm, thoát nước.
• Đa năng: Trồng lấy quả, làm thuốc hoặc cảnh quan vườn núi.

Kỹ thuật trồng và chăm sóc

• Đất và vị trí: Thích đất feralit đỏ hoặc thịt pha cát, pH 5.5-6.5, thoát nước tốt, tránh úng. Trồng nơi có nắng đầy đủ, gió nhẹ, độ cao trên 1.000m.
• Thời vụ: Mùa xuân (tháng 2-4) hoặc mùa thu (tháng 9-10) để cây bén rễ.
• Cách trồng:
  • Nhân giống: Ưu tiên ghép cành (cây ghép 5-6 tháng tuổi, cao >60cm, đường kính gốc ≥0.5cm) để ra quả nhanh và giữ đặc tính tốt. Có thể gieo hạt: Ngâm hạt nước nóng 70°C hoặc nước lã 2 giờ, gieo luống đất bón 2-3kg phân chuồng/m², che sáng 50% ban đầu.
  • Hố trồng: Đào hố 50x50x50cm, cách cây 4-5m, bón lót 10-15kg phân chuồng hoai + 0.5kg super lân + 1kg vôi (bón trước 15-20 ngày).
  • Trồng: Đặt cây thẳng, lấp đất đến cổ rễ, tưới nước giữ ẩm.
• Chăm sóc:
  • Tưới nước: Giữ ẩm đều, tưới 2-3 lần/tuần mùa khô; tránh úng mùa mưa.
  • Bón phân: Hàng tháng bón NPK 16-16-8 hoặc phân hữu cơ; tăng kali khi ra hoa để quả to, ngọt.
  • Cắt tỉa: Tỉa cành gai nhọn, cành yếu sau thu hoạch để thông thoáng, kích thích ra hoa.
  • Sâu bệnh: Ít gặp, nhưng theo dõi sâu đục quả (dùng bẫy pheromone) hoặc nấm rỉ sắt (phun Bordeaux). Giữ vệ sinh vườn, dùng thuốc sinh học ưu tiên.
• Thu hoạch: Hái thủ công khi quả chín vàng (tháng 9-10), chọn quả già đều, kể cả quả sâu nhẹ. Bảo quản nơi mát, dùng tươi hoặc chế biến ngay.

Lưu ý cho bà con

• Chọn giống ghép từ nguồn uy tín để tránh cây yếu hoặc không ra quả.
• Ở vùng thấp hơn 1.000m, cần che chắn lạnh mùa đông và tưới đủ ẩm.
• Kết hợp trồng xen cà phê hoặc chè để tăng hiệu quả kinh tế.

Táo mèo không chỉ là đặc sản mà còn là “vàng xanh” cho nông dân Tây Bắc. Nếu bạn cần hướng dẫn cụ thể hơn (như công thức ngâm rượu hoặc xử lý sâu bệnh), hãy cung cấp thêm thông tin về khu vực trồng!