Giống Cây Sầu Riêng: Hướng Dẫn Trồng Hiệu Quả Cho Bà Con

Bà con thân mến, giống cây sầu riêng là một trong những cây ăn quả có giá trị kinh tế cao nhất ở Việt Nam, được mệnh danh là “vua của các loại trái cây” nhờ hương vị đặc trưng, béo ngậy và nhu cầu thị trường lớn, đặc biệt ở Đông Nam Á và Trung Quốc. Với khả năng thích nghi tốt ở vùng nhiệt đới, sầu riêng là lựa chọn lý tưởng cho bà con muốn phát triển kinh tế nông nghiệp. Bài viết này cung cấp thông tin chi tiết về đặc điểm, kỹ thuật trồng, chăm sóc và lợi ích của giống cây sầu riêng, giúp bà con tối ưu hóa hiệu quả canh tác.

Giống Cây Sầu Riêng Là Gì?

Sầu riêng (Durio zibethinus, thuộc họ Bông – Malvaceae) là cây ăn quả nhiệt đới có nguồn gốc từ Đông Nam Á, được trồng phổ biến ở đồng bằng sông Cửu Long (Tiền Giang, Vĩnh Long, Bến Tre), Tây Nguyên và Đông Nam Bộ. Các giống nổi tiếng ở Việt Nam bao gồm sầu riêng Ri6 (ngọt béo, cơm vàng, hạt lép), sầu riêng Monthong (cơm dày, vị ngọt đậm), và sầu riêng khổ qua xanh (quả to, năng suất cao). Cây được nhân giống chủ yếu bằng ghép mắt hoặc chiết cành để giữ đặc tính quả ngon và năng suất ổn định.

Cây sầu riêng là cây thân gỗ sống lâu năm, cao 10-20m, tán rộng, cần chăm sóc kỹ lưỡng. Thích nghi tốt với khí hậu nhiệt đới, chịu đất phèn nhẹ, mặn nhẹ nhưng không chịu úng, phù hợp trồng ở đất phù sa, đất đỏ bazan. Cây ghép ra quả sau 4-5 năm, thu hoạch chính vào tháng 5-8, với 1 vụ/năm nếu chăm sóc đúng.

Đặc Điểm Nổi Bật

1. Hình Dáng Cây Và Lá

• Thân cây: Vỏ nâu xám, thẳng, phân nhánh cao, ít kháng sâu bệnh tự nhiên, cần bảo vệ khỏi sâu đục thân.
• Lá cây: Hình bầu dục, dài 10-20 cm, mặt trên xanh bóng, mặt dưới ánh bạc, tán lá rộng che bóng tốt.

2. Hoa Và Quả

• Hoa: Nở chùm màu trắng vàng, đường kính 3-5 cm, ra hoa vào vụ xuân (tháng 2-4), tỷ lệ đậu quả 40-60%, cần hỗ trợ thụ phấn nhân tạo để tăng năng suất.
• Quả: Hình bầu dục, vỏ xanh gai nhọn, cơm vàng, béo ngậy, mùi thơm nồng đặc trưng, trọng lượng 1.5-4kg/quả (tùy giống). Giàu năng lượng, vitamin B, C, kali, phù hợp ăn tươi, làm kem, bánh hoặc xuất khẩu.

3. Khả Năng Sinh Trưởng

Cây ưa nắng (6-8 giờ/ngày), pH đất 5.5-6.5, phát triển mạnh trên đất phù sa, đất đỏ bazan, thoát nước tốt, tầng canh tác >1m. Năng suất 50-100 kg/cây/năm từ năm thứ 6, một hecta (150-200 cây) cho 7-20 tấn quả/năm, chín rộ tháng 5-8.

Lợi Ích Kinh Tế Và Nông Nghiệp

• Lợi nhuận cao: Quả bán giá 50.000-150.000 đ/kg (tùy giống và thị trường), một hecta mang lại 350 triệu-3 tỷ đồng/năm sau trừ chi phí, nhờ nhu cầu xuất khẩu cao (Trung Quốc, Singapore).
• Chi phí đầu tư: Cao hơn cây ăn quả khác, khoảng 100-150 triệu/ha (giống + phân bón + hệ thống tưới), hoàn vốn sau 5-6 năm nhờ giá trị quả cao.
• Đa dạng sản phẩm: Quả tươi, kem, bánh, sấy khô; xen canh với cà phê, tiêu để tăng thu nhập và cải thiện đất.
• Thích nghi tốt: Phù hợp đất phù sa, đất đỏ bazan; chịu hạn, gió; trồng quy mô lớn ở miền Nam, Tây Nguyên.

Hướng Dẫn Trồng Và Chăm Sóc

1. Chuẩn Bị

• Chọn giống: Cây ghép/chiết cao 50-70 cm, sạch bệnh từ nguồn uy tín (tỷ lệ sống 90-95%). Ưu tiên giống Ri6 (dễ trồng, hạt lép) hoặc Monthong (quả to, xuất khẩu).
• Đất trồng: Tơi xốp, thoát nước, pH 5.5-6.5. Đào hố 60x60x60 cm, cách nhau 7-8 m (150-200 cây/ha). Bón lót 10-15 kg phân chuồng hoai + 1 kg super lân + 200 g ure + 200 g kali, trộn đều, để 20-30 ngày trước trồng.
• Thời vụ: Đầu mùa mưa (tháng 5-7) để bén rễ nhanh, hoặc quanh năm nếu chủ động tưới.

2. Kỹ Thuật Trồng

• Đặt cây giữa hố, mặt bầu nhô cao 5-10 cm, lấp đất nén chặt, cắm cọc chống đổ. Phủ rơm hoặc lá khô quanh gốc giữ ẩm, che lưới 50% nắng tháng đầu.
• Tưới 5-10 lít/cây/ngày đầu, chọn vị trí nắng thoáng, đắp mô cao 30-50 cm nếu đất thấp để thoát nước.

3. Chăm Sóc

• Tưới nước: Giữ ẩm đều, 2-3 lần/tuần sau tháng đầu; dùng tưới nhỏ giọt tiết kiệm. Tăng tưới mùa khô, tránh úng bằng rãnh thoát nước.
• Bón phân:
  • Năm 1-2: 10 kg phân chuồng + 200 g NPK 20-20-15/cây/tháng để phát triển rễ và thân.
  • Ra hoa/quả: 300-500 g NPK 15-15-20 + 5-10 kg hữu cơ/cây, 2-3 tháng/lần; bổ sung Bo, Zn, Ca để tăng đậu quả và chất lượng quả. Rải phân cách gốc 50-100 cm, tưới ngay sau bón.
• Tỉa cành: Tỉa cành vượt, khô, sâu bệnh 3-6 tháng/lần; tạo tán tròn cao 2-3 m để dễ thu hoạch và tăng ra hoa. Cắt ngọn khi cây cao 1.5m để tạo cành cấp 1.
• Sâu bệnh: Chủ yếu sâu đục thân, rệp sáp, thối quả do nấm (Phytophthora). Phun neem oil sinh học hoặc thuốc trừ nấm (Ridomil Gold, Carbendazim 0.1%); bao quả túi nilon khi quả 5-7 cm để chống côn trùng. Kiểm tra định kỳ, ưu tiên biện pháp sinh học.
• Thu hoạch: Hái khi quả chín 80-90% (vỏ xanh vàng, gai nở, thơm nồng); vụ chính tháng 5-8, dùng lưới đỡ quả để tránh rơi vỡ. Bảo quản nơi thoáng mát, tránh chồng chất.

Với chăm sóc đúng, cây cho quả sai từ năm thứ 5, ổn định từ năm thứ 6.

Kết Luận

Giống cây sầu riêng là “cây vàng” cho bà con, với năng suất cao, quả chất lượng và giá trị xuất khẩu lớn. Đây là cơ hội tăng thu nhập bền vững từ đất vườn hoặc đất canh tác khó. Bà con hãy áp dụng kỹ thuật trên để thu hoạch vụ mùa bội thu! Chia sẻ kinh nghiệm ở phần bình luận nhé.